Waldemar Baraniewski

Ostatnim akordem cyklu Obraz między kultem a lękiem było spotkanie z profesorem Waldemarem Baraniewskim, wybitnym znawcą sztuki nowoczesnej, wykładowcą na Wydziale Zarządzania Kulturą Wizualną warszawskiej ASP. Wykład zatytułowany „Zachować – zniszczyć – przekształcić?” poświęcony był ikonoklazmowi politycznemu i postawom względem niechcianego dziedzictwa artystycznego.

Profesor Baraniewski przedstawił słuchaczom rozmaite typy ikonoklazmu z przełomu XX i XXI wieku, pokazując strategie określone przez niego mianem inwersji, konwersji i subwersji. Sięgnął po przykłady z innych krajów bloku komunistycznego, choćby z byłej NRD, gdzie mieliśmy do czynienia z „ikonoklazmem negocjowanym”, w ramach którego decyzje dotyczące pomników – pozostałości dawnego ustroju były podejmowane przez lokalne społeczności. Najwięcej miejsca nasz Gość poświęcił jednak dziejom polskich pomników, takich jak pomnik Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie, grupa „Przyjaźń” Aliny Szapocznikow, monument Lenina w Nowej Hucie czy też „Organy” Hasiora.

Przedmiotem namysłu Profesora była przede wszystkim ideologizacja patrzenia na sztukę oraz kwestionujące taką postawę strategie wywrotowe, sytuujące obraz – jak zauważyła już w dyskusji profesor Małgorzata Czermińska – poza biegunami lęku i kultu, gdyż proponujące raczej drogę ośmieszenia. Debatę zamknęły odpowiedzi profesora Baraniewskiego na pytania o Pałac Kultury i Nauki w Warszawie – najbardziej chyba kontrowersyjny polski monument z poprzedniej epoki.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

•